Ο γλυκαιμικός δείκτης είναι μία μέτρηση η οποία αναφέρεται συχνά, ειδικά στα άτομα που έχουν διαβήτη ή άλλα ορμονικά προβλήματα, όπως αντίσταση στην ινσουλίνη.
Είναι ένας αριθμός, που ορίζει το πόσο αυξάνει τη γλυκόζη αίματος ένα τρόφιμο που περιέχει υδατάνθρακες. Τα τρόφιμα που έχουν πιο γρήγορη πέψη και απορρόφηση, έχουν και πιο ψηλό γλυκαιμικό δείκτη.
Η τιμή αυτή βοηθά πολύ τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη στη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος.
Χαμηλός θεωρείται ο γλυκαιμικός δείκτης κάτω από 55, μέτριος μεταξύ 56-69 και ψηλός πάνω από 70.
Ο γλυκαιμικός δείκτης, εκτός από το είδος των υδατανθράκων που περιέχει, επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες, όπως:
Η οξύτητα/ωρίμανση, ενός φρούτου ή λαχανικού. Όσο πιο άγουρο είναι τόσο πιο χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη έχει.
Το ψήσιμο ενός τρόφιμου. Για παράδειγμα, τα μακαρόνια όσο πιο πολύ ψηθούν τόσο πιο αυξημένο γλυκαιμικό δείκτη έχουν.
Οι φυτικές ίνες. Όσες περισσότερες φυτικές ίνες έχει ένα τρόφιμο, τόσο πιο χαμηλό ΓΔ έχει, όπως για παράδειγμα οι υδατάνθρακες ολικής αλέσεως σε σχέση με τους άσπρους.
Η ισορροπία στο γεύμα. Όσο περισσότερες ομάδες τροφών περιέχει ένα γεύμα, τόσο πιο χαμηλός είναι ο ΓΔ του γεύματος. Όταν για παράδειγμα το γεύμα εκτός από υδατάνθρακα συνδυάζει τις πρωτεΐνες, το λίπος και τις φυτικές ίνες, μειώνεται ο ΓΔ.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε, όμως, ότι υπάρχει ακόμα ένας αριθμός, το γλυκαιμικό φορτίο, το οποίο είναι συμπληρωματικό στον γλυκαιμικό δείκτη, αφού αυτός ο δείκτης υπολογίζει και την ποσότητα υδατανθράκων που περιέχει ένα τρόφιμο.
Για παράδειγμα, αν ένα τρόφιμο κατατάσσεται στον μέτριο γλυκαιμικό δείκτη, αλλά έχει μικρή ποσότητα υδατανθράκων, αυτόματα το γλυκαιμικό φορτίο είναι μειωμένο και σίγουρα δεν αυξάνει το ίδιο τη γλυκόζη του αίματος, όσο ένα άλλο τρόφιμο με μέτριο γλυκαιμικό δείκτη και πιο αυξημένους υδατάνθρακες.
Οι μετρήσεις αυτές σίγουρα δεν χρειάζεται να λαμβάνονται υπόψη από άτομα που δεν έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας, αφού είναι σημαντικό να έχουμε μια ποικιλία τροφών στη διατροφή μας.