Πώς αντιμετωπίζεται διατροφικά η οστεοαρθρίτιδα

Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα

Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συνηθισμένη μορφή αρθρίτιδας η οποία επηρεάζει τις συγκεκριμένες αρθρώσεις και συνήθως εμφανίζεται μετά τα 40 χρόνια ή μετά από κάποιο τραυματισμό ή λόγω κάποιας ασθένειας.  Εμφανίζεται με αλλοίωση στο σχήμα της άρθρωσης και τα ελατήρια των οστών κοντά στην άρθρωση, μεγαλώνουν.  Δημιουργείται φλεγμονή και βλάβη στον χόνδρο της άρθρωσης.  Οι περιοχές που συνήθως επηρεάζονται είναι οι καρποί, οι γοφοί, η σπονδυλική στήλη και το γόνατο.

Παράγοντες Κινδύνου

Ανάμεσα στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται η ηλικία, η παχυσαρκία, οι μεταβολικές ανωμαλίες και η συστηματική φλεγμονή από κάποια ασθένεια.  Μια διατροφή φτωχή σε θρεπτικά συστατικά αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της οστεοαρθρίτιδας.  Δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος με την παχυσαρκία, την έλλειψη άσκησης και την οστεοαρθρίτιδα.  Η παχυσαρκία επιδεινώνει τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας λόγω της πίεσης που ασκεί στις αρθρώσεις, η οστεοαρθρίτιδα αναγκάζει πολλές φορές στην ακινησία και η ακινησία οδηγεί στην παχυσαρκία.  Η απώλεια βάρους είναι η πρώτη θεραπεία, όταν ο δείκτης μάζας σώματος (BMI = βάρος/ύψος²) είναι πάνω από 25.

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας περιλαμβάνει τακτική εκγύμναση της παθούσας περιοχής, όπως ασκήσεις ενδυνάμωσης, ήπια αερόβια άσκηση, ασκήσεις ευλυγισίας και γενικά ένα μεγάλο φάσμα κινήσεων.  Επίσης, περιλαμβάνει φαρμακευτική θεραπεία και εγχείρηση, στην περίπτωση που δεν αποδώσουν οι άλλες θεραπείες.

Πώς η διατροφή μπορεί να βοηθήσει

Η διατροφή βοηθά στη:

• Μείωση του πόνου και βελτίωση της λειτουργίας των αρθρώσεων.
• Βελτίωση των μεταβολικών ανωμαλιών.
• Διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους, το οποίο συμβάλλει στη μείωση του βάρους πάνω στις αρθρώσεις.
• Διατήρηση της ακεραιότητας του χόνδρου στις επηρεαζόμενες αρθρώσεις, με τη βοήθεια των Ωμέγα 3, τα οποία μειώνουν τη δράση ορισμένων ενζύμων που καταστρέφουν το χόνδρο.

Διατροφική Αντιμετώπιση

Για τη διατροφική αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας χρειάζεται η κατανάλωση των ακόλουθων συστατικών:

• Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα τα οποία έχουν αντιφλεμονώδη δράση, δηλαδή μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή που βρίσκεται στις αρθρώσεις. Τα βρίσκουμε στα ψάρια, όπως το σκουμπρί, τη ρέγγα, τον σολωμό και στους ξηρούς καρπούς, όπως είναι ο λιναρόσπορος και τα καρύδια.  Χρειάζονται αρκετές φορές την εβδομάδα.
• Ασβέστιο είναι το κύριο συστατικό των οστών και γι’ αυτό είναι απαραίτητο και το βρίσκουμε στα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα σκούρα πράσινα λαχανικά, όπως λαχανίδα και μπρόκολο, στα ψάρια όπως είναι οι σαρδέλες, ο σολομός και τα μικρά ψάρια που τρώγονται με τα κόκαλα και στα τρόφιμα που είναι εμπλουτισμένα με ασβέστιο, όπως είναι το τοφού ή το γάλα σόγιας.
• Βιταμίνη Γ χρειάζεται για ένα υγιές κολλαγόνο και χόνδρο των αρθρώσεων. Καλές πηγές είναι τα εσπεριδοειδή φρούτα, οι πιπεριές, οι ντομάτες, το καρπούζι, οι φράουλες και το ακτινίδιο.
• Βιταμίνη Δ εκτός από αυτήν που παίρνουμε από τον ήλιο, χρειάζεται και διατροφικά. Η χαμηλή πρόσληψη συνδέεται με την πρόοδο της οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο και με τη χαμηλή πυκνότητα των οστών.  Βρίσκεται στις σαρδέλες, τη ρέγγα, στο λάδι από συκώτι ψαριού, στον κρόκο αυγού και στα εμπλουτισμένα τρόφιμα όπως δημητριακά προγεύματος και γαλακτοκομικά προϊόντα.
• Βιταμίνη Κ έχει προστατευτικό ρόλο απέναντι στην οστεοαρθρίτιδα. Μπορούμε να την προσλάβουμε από τα σκούρα πράσινα λαχανικά, όπως είναι η λαχανίδα, τα λάχανα, το μπρόκολο, το σπανάκι και ο ωμός μαϊντανός.  Επίσης, βρίσκεται σε πιο μικρή ποσότητα στις ελιές, τα φασολάκια σόγιας και το λάδι της ελαιοκράμβης.
• Βόριο μπορεί να έχει θετική επίδραση στην οστεοαρθρίτιδα και βρίσκεται στα μήλα, τα όσπρια, τα φυλλώδη λαχανικά, τα καρότα, τα αχλάδια και το σταφύλι.
• Φυτοχημικά περιέχουν ελλαγικό οξύ, το οποίο είναι εξαιρετικά προστατευτικό, επειδή έχει αντιφλεγμονώδη δράση. Βρίσκονται στα βατόμουρα, το ρόδι, τα μήλα, τα κεράσια, το σταφύλι και το κόκκινο κρασί.  Επίσης, το αβοκάντο και οι ξηροί καρποί έχουν ευεργετική δράση απέναντι στην οστεοαρθρίτιδα.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Κάποια συμπληρώματα διατροφής που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση όλων των ειδών αρθρίτιδας, έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα των φαρμάκων για τον ίδιο σκοπό.  Τα συμπληρώματα αυτά περιλαμβάνουν: βρομελίνη, Echinacea, έλαιο νυχτολούλουδου, φολικό οξύ, Γ – λινολεϊκό οξύ, σκόρδο, πιπερόριζα, jingo, ginseng, kava, μαγνήσιο, Σ – Αδενοσυλμεθειονίνη, αυξημένη δόση αβοκάντο και προϊόντα σόγιας, βαλσαμόχορτο, βαλεριάνα, βιταμίνη Ε (η οποία μπορεί να χειροτερέψει την οστεοαρθρίτιδα) και ψευδάργυρο.

Η συγκεκριμένη διατροφή για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα, να καθυστερήσει την εξέλιξη της ασθένειας και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του παθόντα.  Υπάρχουν τροφές που βοηθούν ώστε να υπάρξουν αυτά τα αποτελέσματα, αλλά χρειάζεται προσοχή στην επιλογή των τροφών, αφού τροφές που μπορεί να θεωρούνται ωφέλιμες, δυνατό να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ασθένεια.  Σε περίπτωση που οι διατροφικές ανάγκες δεν μπορούν να καλυφθούν μόνο από την διατροφή, χρειάζονται συμπληρώματα διατροφής, τα οποία όμως λαμβάνονται μόνο μέσω καθοδήγησης του θεράποντα ιατρού και του κλινικού διαιτολόγου.